American Dream

Eind van de jaren 1950, dankzij de gunstige economische conjunctuur kan worden gedroomd van de transformatie van Brussel in een ultramoderne stad op z’n Amerikaans. Eindelijk worden de theoretische modellen van de stadsplanners van de jaren 1930 uitvoerbaar. Ze beoogden de ontplooiing van de mens door te kiezen voor hoogbouw, om zo op de aldus vrijgekomen grond tuinen aan te leggen.

Bij gebrek aan algemeen plan ontsporen deze projecten echter al snel door het streven naar rendabiliteit van de vastgoedpromotoren. Met uitzondering van enkele onmiskenbare architecturale pareltjes houden de meeste nieuwe gebouwen geen rekening met de stedelijke omgeving, die gedoemd is te wijken voor het Brussel van morgen.

Volgens de architect van het Westbury, het hoogste hotel van continentaal Europa, moet de omvang van een gebouw worden bestudeerd en beoordeeld rekening houdend met de toekomstige structuur van de stad. Het hotel bekleedt een perfecte plaats in de stad die we momenteel zien groeien en waarvan de schaal onvermijdelijk verschillend zal zijn van die welke onze ouders kenden (La Maison, nr. 10, 1963).

Ondanks zijn ontegensprekelijke kwaliteiten lijkt het complex van de firma D’Ieteren nu door zijn volume de kleine huisjes van de wijk te verpletteren. Dit complex moest oorspronkelijk deel uitmaken van het nieuwe Brussel, het Brussel in wording (La Maison, nr. 7-8, 1967), de moderne city op z’n Amerikaans die er uiteindelijk nooit kwam zoals men hem zich had voorgesteld.

De torens die in het stadscentrum worden opgetrokken, hebben zelden een vrije zone rondom in verhouding tot hun hoogte. Voor het Hiltonhotel moesten de kleine 19de-eeuwse huisjes aan zijn voet worden gesloopt om het nieuwe gebouw beter tot zijn recht te laten komen (La Technique des Travaux, nr. 9-10, 1967).

Sommige plannen getuigen toch van een reflectie over schaal en integratie in de bebouwde omgeving. De voorvleugel van het gebouw van de Regie voor Telegraaf en Telefoon, op een steenworp van de Sint-Michiels-en-Sint-Goedelekathedraal, werd tot vijf verdiepingen beperkt. Zo overschaduwt het geenszins zijn eeuwenoude buur.